Polonistki z naszej szkoły: Elżbieta Gryszko i Ewa Strzyżewska w 2006 roku przystąpiły, wraz z dziećmi dyslektycznymi oraz z takimi, które mają trudności z nauką ortografii, do „Programu Edukacyjno-Terapeutycznego – ORTOGRAFFITI”

Program Edukacyjno-Terapeutyczny ORTOGRAFFITI, to kompleksowy system pomocy uczniom z dysleksją rozwojową (dysleksją, dysortografią, dysgrafią). Stymuluje funkcje poznawcze, które u dzieci dyslektycznych są zaburzone (wzrokowo-przestrzenne, słuchowo-językowe, motoryczne), a także rozwija wszystkie umiejętności szkolne, jak: czytanie w zakresie techniki i tempa, jak również rozumienia czytanej treści oraz pisanie w zakresie poprawności ortograficznej, umiejętności konstruowania różnych form wypowiedzi oraz sprawności grafomotorycznej.

1 czerwca 2008 roku szkoła otrzymała CERTYFIKAT – Polskiego Towarzystwa Dysleksji.

Rodzicu pomóż dziecku wygrać z dysleksją.

Wielu rodziców słysząc, że dziecko ich ma dysleksję, wpada w panikę. Co to znaczy? – pytają. Czy moje dziecko jest gorsze, mniej mądre? Spokojnie1 owszem, dysleksja utrudnia życie uczniowi, jednak ty – rodzicu możesz i powinieneś mu pomóc. Twoje dziecko nie jest gorsze. Wśród dyslektyków było przecież wiele sławnych ludzi, jak choćby Albert Einstein, Winston Churchil czy Hans Andersen. Po prostu, są dziedziny, w których dziecko radzi sobie odrobinę słabiej. Warto wiedzieć, z czym ma problem, i szukać pomocy.

Im wcześniej, tym lepiej.

Gdy dziecko brzydko pisze, robi błędy ortograficzne, nie radzi sobie z czytaniem czy liczeniem, mówimy, że ma dysleksję. To ogólna nazwa. Warto ustalić, co sprawia dziecku największe problemy, a wówczas mu pomożesz!

Dysleksja

Dysleksją rozwojową nazywamy zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania. Określenie „rozwojowa” oznacza, że jej symptomy występują na każdym etapie rozwojowym, a trudności nie pojawiają się nagle i występują w nasilonym stopniu od początku nauki szkolnej. Dysleksja objawia się trudnościami w nauce czytania i pisania, mimo stosowania standardowych metod nauczania, inteligencji na poziomie przeciętnym i sprzyjających warunków społeczno-kulturowych. Dysleksja jako zaburzenie podstawowych funkcji poznawczych, jest często uwarunkowana konstytucjonalnie. Na jej pojawienie się składa się wiele przyczyn. Obecnie wiadomo, że ma podłoże genetyczne, co znaczy, iż dysleksja może być dziedziczona z rodziców na dzieci.

W Polsce najczęściej stosuje się następującą terminologię:

- Dysleksja rozwojowa – nazwa całego zespołu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu, w uproszczonej formie – dysleksja.

- Dysleksja (w wąskim rozumieniu) – oznacza specyficzne trudności w czytaniu.

- Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym błędy ortograficzne).

- Dysgrafia – trudności w opanowaniu pożądanego poziomu graficznego pisma.

- Dyskalkulia – trudności w rozwiązywaniu najprostszych zadań matematycznych takich jak dodawanie, mnożenie

Trudności o charakterze dyslektycznym są spowodowane zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.

Dysgrafia

Dysgrafia – trudności w opanowaniu poprawnej formy graficznej pisma. Termin ten pochodzi od przedrostka dys- oraz od czasownika grapho – „ piszę”, „rysuję” (j. grecki). Dysgrafia zatem wyraża się w formie zniekształceń strony graficznej pisma, takich jak niedokładności w odtwarzaniu liter, złe proporcje liter w wyrazie, brak połączeń liter, brak należytego odstępu między literami i wyrazami, brak równomiernego i jednolitego położenia pisma, niepoprawne zagęszczenie liter. Te zniekształcenia pisma wynikają z zaburzeń funkcji percepcyjno-motorycznych (motoryki rąk, funkcji wzrokowych i koordynacji wzrokowo-ruchowej). Mogą się one zmniejszać w wyniku intensywnych ćwiczeń grafomotorycznych, w wypadku braku ćwiczeń nasilają się wraz z wiekiem, niekiedy aż do zupełnej nieczytelności pisma. Dysgrafia należy do zespołu zaburzeń określanego jako „dysleksja rozwojowa”.

Dysortografia

Dysortografia – specyficzne trudności w opanowaniu poprawnej pisowni. Są to trudności w pisaniu przejawiające się popełnianiem różnego typu błędów: typowo ortograficznych, wynikających z nieprzestrzegania znanych uczniowi zasad pisowni, oraz błędów specyficznych, takich jak mylenie liter (zastępowanie), opuszczanie, dodawanie i przestawianie liter i sylab, pisanie liter i cyfr zwierciadlanie. Dysortografię rozpoznaje się uczniów o prawidłowym rozwoju umysłowym, w przypadkach, gdy trudności występują pomimo znajomości zasad pisowni, braku wad zmysłu i zaniedbania psychologicznego, a spowodowane są zaburzeniami opisanych procesów poznawczych i ruchowych oraz ich współdziałania. Dysortografia należy do zespołu zaburzeń określanego jako „dysleksja rozwojowa”

W jaki sposób rozpoznać zagrożenie?

Dysleksja objawia się zaburzeniami mowy, koncentracji, pamięci itp. Pierwsze sygnały można zaobserwować u przedszkolaków, bardziej wyraźne są u dzieci starszych w wieku 6-9 lat. Oto sygnały, które powinny zaniepokoić:

·brak tzw. ruchów naprzemiennych: dziecko nie raczkowało, jest słabo rozwinięte ruchowo, ma trudności z opanowaniem jazdy na rowerze czy rolkach,

·dziecko niechętnie układa puzzle, rysuje, lepi z plasteliny, ma kłopoty z rysowaniem szlaczków i odwzorowywaniem figur i obrazków,

·później niż inne dzieci uczy się wiązać buty i zapinać guziki,

·tak mocno trzyma kredki, że wszystkie łamie i nieustannie dziurawi kartki,

·zaczęło mówić późno (po ukończeniu drugiego roku życia), mówi niewyraźnie, przekręca wyrazy,

·ma kłopoty z zapamiętaniem wierszyków, zaśpiewaniem piosenki, odtworzeniem wybijanego rytmu.

O takich dzieciach mówi się, że są w grupie ryzyka dysleksji. Kiedy tylko zaobserwujesz jakieś niepokojące objawy, warto zgłosić się do rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Wady i zalety dzieci dyslektycznych

Dysleksja nie jest niczym złym i nie trzeba się jej wstydzić. Oto zdolności, które przejawia dyslektyk:

1.Jego mózg pracuje kilkaset razy szybciej niż umysł innych ludzi. Przeciętny człowiek myśli słowami, natomiast w umyśle dyslektyka przesuwają się obrazy. To powoduje, że widzi on naraz więcej i często szybciej kojarzy.

2.Ma świetną intuicję, jest bardziej wrażliwy i zazwyczaj bardziej spostrzegawczy, przenikliwy.

3.Wyobraźnia dyslektyka i jego pomysłowość nie mają sobie równych.

4.Łatwiej radzi sobie z problemami, ponieważ jest przyzwyczajony do szukania rozwiązań na co dzień.

Imponujące, prawda? Wyobraź sobie teraz, że wszystkie zdolności są dane twojemu dziecku dodatkowo, jako rekompensata pewnych zaburzeń. Warto jak najszybciej zacząć działać, ponieważ dysleksja ma też minusy. Przede wszystkim to wolniejsze czytanie, pisanie i nienadążanie za rówieśnikami.

Co rodzice robić powinni:

·starać się zrozumieć możliwości i ograniczenia dziecka (dziecko nie jest leniwe czy niezdolne, ono po prostu potrzebuje właściwie ukierunkowanej pomocy),

·dbać o to, by dziecko systematycznie wykonywało zalecenia terapeutyczne,

·spokojnie omawiać napotkane trudności,

·umacniać poczucie własnej wartości dziecka, podkreślając jego dotychczasowe osiągnięcia i skupiając się na jego mocnych stronach,

·doceniać wysiłek dziecka, nawet jeśli nie przynosi on pożądanych efektów,

·zachęcać (ale nie zmuszać) dziecko do czytania dla przyjemności, podsuwając ciekawe książki i artykuły; w wypadku dużych trudności czytać wspólnie,

·umożliwić dziecku korzystanie z książki mówionej,

·pozwolić dziecku pisać ołówkiem – ułatwia to poprawianie błędów i zapobiega utrwalaniu niepoprawnych zapisów,

·jak najczęściej ćwiczyć pisanie z pamięci.

Czego rodzice robić nie powinni:

·traktować trudności dziecka jako przejaw lenistwa lub niechęci do pracy,

·próbować mobilizować dziecko do pracy przez wyśmiewanie czy porównywanie z rodzeństwem lub kolegami,

·zwalniać dziecko z systematycznej pracy,

·obrabiać zadań domowych za dziecko,

·liczyć na natychmiastowe efekty,

·podważać autorytetu nauczycieli i terapeuty,

·podkreślać i poprawiać błędów podczas sprawdzania prac pisemnych

Jakie obowiązki ma uczeń z dysleksją i jego rodzice?

·Rodzice ucznia z dysleksją muszą nabrać przekonania o konieczności i celowości stałej pracy z dzieckiem w celu umożliwienia mu wyrównania szans edukacyjnych.

·Uczeń z dysleksją, chcąc korzystając z udogodnień wynikających z praw, na przykład możliwości dostosowania wymagań z poszczególnych przedmiotów szkolnych, ma obowiązek wykazania się przed nauczycielem swoją pracą nad przezwyciężaniem trudności.

·Problem dysleksji może się pogłębiać w wyniku zaniedbania dydaktycznego, dlatego rodzice muszą świadomie podjąć współpracę ze szkołą i pracować nad trudnościami w domu.

·W trosce o prawidłowy rozwój psychofizyczny swojego dziecka rodzice powinni wypełniać zalecenia zawarte w opinii psychologiczno-pedagogicznej.

·W świetle przepisów prawa nieudzielenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dziecku może być uznane za działanie na szkodę dziecka.

opracowała:

mgr Elżbieta Gryszko

Co robić, gdy nauka czytania i pisania sprawia dziecku duże kłopoty?

(część I)

1. Dysleksja, dysgrafia i dysortografia to dla wielu rodziców groźnie brzmiące słowa, kojarzące się z ogromnymi problemami w nauce. Każde z tych pojęć obejmuje inny rodzaj zaburzeń.

2. Dysortografia oznacza kłopoty z poprawną pisownią. Dziecko robi masę błędów, nawet w takich wyrazach, w których, zdawałoby się, błędów popełnić się nie da. Zdarza się, że na jednej stronie ten sam wyraz występuje w kilku ortograficznych wersjach.

3. Dysgrafia obejmuje tylko trudności z techniczną stroną pisma. Literki nie mieszczą się w linijkach, nie łączą się ze sobą, mają dość fantazyjne kształty. Dziecko może rozrzucać wyrazy po całej kartce, a od wysiłku włożonego w kaligrafowanie liter często robią się dziury w zeszycie.

3. Dysleksja to ogólne trudności w czytaniu, np. połykanie i mylenie liter, przestawianie wyrazów w zdaniu, czytanie bez zrozumienia.

4. Dziecko ze specyficznymi trudnościami w nauce wymaga szybkiej pomocy, bo jego problemy narastają z każdym dniem. Kłopoty z czytaniem i pisaniem prowadzą nieuchronnie do zaległości w nauce. Dyslektyk ma coraz gorsze mniemanie o sobie, co utrudnia mu stosunki z kolegami.

5. Jeżeli Wasze dziecko przekręca wyrazy, myli litery, opuszcza głoski, popełnia błędy ortograficzne lub gramatyczne, nie potrafi zapamiętać prostych tekstów, powinniście przede wszystkim porozmawiać z nauczycielem, który w porozumieniu z pedagogiem szkolnym skieruje ucznia do poradni psychologiczno – pedagogicznej w celu rozpoznania dysleksji rozwojowej.

6. Jeżeli specjaliści z poradni zdiagnozują u Waszego dziecka dysleksję, wydadzą wówczas opinię.

7. Od tego momentu konieczna będzie systematyczna praca z dzieckiem, nie tylko w szkole, ale także w domu. Szczegółowe informacje na temat sposobów pomocy dziecku z dysleksją uzyskać można u pedagoga szkolnego oraz nauczycieli prowadzących zajęcia korekcyjno – kompensacyjne.